حفاری کردن جزو یکی از تخصصی ترین کارهای معدن به حساب آمده و برای انجام آن به افرادی با تخصص زیادی نیاز است.همچنین نیز، علاوه بر نیاز به وجود حفاران متخصص، نباید اهمیت استفاده از وسایل حفاری درست را نیز نادیده بگیریم. یکی از این دستگاه‌های حفاری معروف و پر استفاده در صنعت حفاری، دستگاه حفاری روتاری هستند.ما در این مقاله قصد داریم تا شما را با این دستگاه و نحوه عملکرد آن‌ها بیشتر آشنا کنیم تا در انتخاب و خرید دستگاه حفاری مناسب خود دچار اشتباه نشوید.
دستگاه حفاری روتاری چیست؟
همانطور که از نام این دستگاه نیز مشخص است، دستگاه حفاری روتاری(Rotary) نوعی دستگاه حفاری بوده که در آن مته به دور خود چرخیده و باعث خرد کردن زمین و حرکت به سمت داخل زمین می‌شود.
این دستگاه نسبت به انوع دیگر دستگاه‌های حفاری دارای ویژگی‌هایی است که خود را نسبت به دیگر مدل‌ها متفاوت می‌کند:
- انتقال نیرو در این دستگاه به این صورت است که نیروی تولید شده توسط موتور با کمک لوله‌های فولادی خاصی(که با نام سوزن حفاری نیز شناخته می‌شود) به سر کته می‌رسد و باعث چرخش مته و خرد کردن سنگ‌ها می‌شود.
- همچنین، برای این که این نوع از دستگاه‌های حفاری بتوانند به طور مداوم فعالیت داشته باشند، ما نیازمند مایعی به نام مایع حفاری هستیم که باید به طور مداوم به سوزن حفاری برسد. این عمل توسط لوله‌هایی کمکی انجام می‌پذیرد که از نوع پلاستیک است.بدون استفاده از روش‌های خنک کننده، سر مته به راحتی می‌سوزد و توانایی خود را از دست می‌دهد.
- در این روش، برای افزایش سرعت و بازدهی حفاری، مواد خرد شده توسط لوله های پلاستیکی جمع آوری شده و از چاه خارج میشوند.
روش‌های دستگاه حفاری روتاری
دستگاه‌های حفاری روتاری معمولا به ۳ روش زیر قابل بهره برداری هستند:
روش حفاری روتاری چرخش گل:
زمانی که زمین مورد بهره برداری گلی باشد و یا دارای مواد معدنی خاصی باشد، باید در دستگاه روتاری حفر چاه ما مقدار بیشتری روغن حفاری ریخته شود تا گردش گل‌ها سریع تر صورت گیرد.
روش حفاری روتاری چرخش هوا:
در این روش به جای استفاده از روغن حفاری، از فشار هوای زیاد برای انتقال مواد و خنک کردن مته استفاده می‌شود. این روش بیشتر برای زمین‌هایی مناسب است که دارای سنگ‌های سبک هستند و جنس خاک نیز خشک است و چسبندگی ندارد.
روش ترکیبی:
این روش ترکیبی از دو روش است و به گفته بسیاری از متخصصان بیشترین میزان بازدهی و سرعت را در مقایسه با دو روش دیگر دارد.
روش حفاری روتاری معکوس:
این روش اکثرا شبیه روتاری عادی(مستقیم) است، با این تفاوت که نمونه‌ها زمانی به دست می‌آیند که مواد طوری از لوله‌ها خارج میشوند که با روغن حفاری ترکیب نشوند. در این روش نمونه‌های بدست آمده ناخالصی کمتری داشته و برای نمونه برداری از خاک و معادن بهترین روش است.
کاربرد دستگاه حفاری روتاری
دستگاه روتاری حفاری، به دلیل مجهز بودن به قابلیت‌های متنوع، دارای کاربرد‌های بسیاری است که در این بخش به بررسی مهم ترین آن‌ها می‌پردازیم:
-
حفاری چاه عمیق
-
حفاری معادن
-
سد سازی
-
تونل سازی
-
بررسی اعماق خاک و بهره برداری از زمین
سخن پایانی
بدون شک آشنایی با دستگاه حفاری روتاری برای کسانی که به دنیای حفاری و راه سازی علاقه دارند و یا در آن فعالیت می‌کنند، امری بسیار مهم و اساسی است. در این مقاله تراک کوماتسو واردکننده و تامین کننده قطعات کوماتسو سعی کرده است تا شما را با دستگاه روتاری حفاری، انواع روش‌های آن و مهم ترین کاربرد‌های آن بیشتر آشنا کند تا بتوانید در انتخاب دستگاه حفاری خود کمترین خطا را داشته باشید.